Birleşmiş Milletler Etraf Programı tarafından yapılan bir araştırma Türkiye’de her yıl 7,7 milyon tondan fazla besinin israf edildiğine işaret ediyor.
BBC Türkçe’nin 2021 BM Besin İsrafı Endeksi Raporu’ndan aktardığı bilgiye nazaran Türkiye’de her yıl kişi başına 93 kilogram yiyecek çöpe atılıyor.
Rapora nazaran dünya genelinde her yıl toplam 931 milyon ton besin israf ediliyor.
Bu, global çapta perakende satış noktaları, meskenler ve restoranlarda tüketime hazır besinin yüzde 17’sinin direkt çöpe gitmesi manasına geliyor.
Raporda israfın yüzde 61’inin konutlarda yapıldığı belirtiliyor.
’23 milyon kamyon dolusu besin israf ediliyor’
Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilirlik çalışmaları yapan Wrap isimli sivil toplum kuruluşuyla gerçekleştirdiği araştırmaya nazaran dünya genelinde israf edilen besinin toplamı 40 tonluk 23 milyon kamyon dolusu yiyeceğe karşılık geliyor.
Uzmanlar, “Bu kadar kamyonun uzunluğu dünyanın etrafının yedi katı” diyor.
Daha evvel besin israfının daha çok varlıklı ülkelere mahsus bir sorun olduğu düşünülüyordu.
Lakin araştırma, gelir kümelerinden bağımsız olarak her ülkede kıymetli ölçüde besinin israf edildiğine işaret ediyor.
FAO’nun kestiriminin iki katından fazla
Raporda besin israfının Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’nün (FAO) daha evvelki iddiasının iki katından fazla olduğu belirtiliyor.
Araştırmada Türkiye dahil pek çok ülkeye ilişkin datalar kestirime dayanıyor. Bu durum, az sayıda ülkenin bu alanda bilgileri olmasından kaynaklanıyor.
Örneğin dataların yetersiz olması nedeniyle bu israfın ne kadarının istemli ne kadarının istemsiz yapıldığı bilinmiyor.
Besinlerin yenilebilir ve yenilemeyen (kemik ve kabuk gibi) kısımlarıyla ilgili datalar yalnızca yüksek gelir kümesindeki ülkelerde mevcut.
2019’da 690 milyon insan açlıktan etkilendi
BM Etraf Programı’ndan Martina Otto, BBC’ye düşük gelir kümesindeki ülkelerin daha az yenilebilir besin israf ettiğini kestirim ettiklerini söylüyor.
Otto, “Ancak sonuçta dünya bu besinlerin üretimi için kullanılan kaynakların tümünü çöpe atıyor” dedi.
Programın Lideri Inger Andersen, bu yıl sonlarında yapılacak iklim ve biyoçeşitlilik tepelerinden evvel tüm ülkeleri israfla çaba konusunda uğraş harcamaya çağırdı.
Andersen, “İklim değişikliği, tabiat ve biyoçeşitlilik kaybı, kirlilik ve israfla gayrette önemli olduğumuzu göstermek için dünya genelinde tüm işletmeler, hükümetler ve vatandaşların besin israfı konusunda üzerine düşeni yapması gerekiyor.
BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları besin israfının 2030’a kadar yarı yarıya azaltılmasını öngörüyor.
Wrap’ten Richard Swannell “Küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 8-10’u, israf edilen besinlerden kaynaklanıyor. Yani besin israfını bir ülke üzere düşünürsek, besin israfı atmosfere en fazla sera gazı salan üçüncü ülke olacaktı” dedi.
2019’da açlıktan 690 milyon kişinin etkilendiği kestirim ediliyordu.
Kovid-19 pandemisiyle bu sayının daha da artması bekleniyor.
