Tekirdağ Ergene’de 2.8 milyon metrekarelik tarım alanından alınan numuneleri inceleyen uzmanlar, etrafı buğday tarlalarıyla çevrili yerde hudut bedelin 2.1 katı nikel ile 17.6 katı krom olmak üzere ağır metal tespit etti.
Trakya topraklarının uzun yıllardır ağır metaller ve etraf kirliliği nedeniyle zehirlenmiş durumda olduğuna dikkat çeken uzmanlar ‘Bu bitkilerle beslenecek canlıların sıhhati olumsuz etkilenebilir’ uyarısı yaptı.
Marmaracık mevkiindeki, Plastik Sanayi Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi‘ne ilişkin tarım alanına kooperatif tarafından uzun vakittir ‘plastik sanayi tesisi’ kurulmak istendiğini belirten çevreciler projeye “Birinci derece tarım yerinin üzerine dev bir sanayi tesisi kurulamaz” diyerek karşı çıkıyordu.
Tüm bu tartışmalar ortasında sanayi sitesi kurma projesinin kıymetli evrelerinden bir olan ÇED süreci ise Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 15 Şubat günü ilan edildi.
İki hafta evvel askıya çıkan ÇED evrakı ile 2 milyon 800 bin metrekarelik arazinin tarım toprağı olmadığını ispat etmek için 10 Aralık 2018 tarihinde hazırlatılan eksper raporu da gün yüzüne çıkmış oldu.
“Bu bitkilerle beslenecek canlıların sıhhati olumsuz etkilenebilir”
Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Beslenme Kısmı Lideri Prof. Dr. Aydın Adiloğlu ile öğretim vazifelisi Doç Dr. Sevinç Adiloğlu ve araştırma görevlisi Yusuf Solmaz tarafından hazırlanan “Ergene ilçesi Karamehmet mahallesi Marmaracık mekii 148 Ada 1 Parsel 149 ada 1 parsel ve 150 ada 1 parsel nolu parseller hakkında zirai uzman teknik raporu” başlıklı raporda, etrafı buğday tarlalarıyla çevrili alanın adeta zehirlenmiş olduğu belirtildi.
Bilim insanları arazinin ağır metal kirliliğine ağır halde maruz kaldığını ve tarımda kullanılamaz halde olduğuna değinirken, tahlil sonuçları üzerinden şu tespitleri sıraladı:
“Söz konusu arazinin bir hududu TEM otobanı başka hududu ise büsbütün sanayi tesisleri ile çevrelenmiş durumdadır. Bu istikametiyle kelam konusu arazi ziraî niteliğini kaybetmiş durumdadır. Ergene ilçesi dahil olmak üzere Trakya bölgesi tarım topraklarının organik unsur ölçülerinin yüzde 85’i yüzde 1.5’in altındadır ve bölge tarım yerlerinin organik husus ölçülerinin çok büyük bir kısmı yetersiz durumdadır.”
Numuneler üzerinde yapılan tahliller sonucunda müsaade verilebilir hudut kıymetin 2.1 katı nikel ile 17.6 kat krom bulunduğunun tespit edildiğine de yer verilerek, “Toprakta yüksek krom kirliliği bitki tohumlarının çimlenmesini büyük ölçüde engellemektedir. Şayet bu yerde mevcut durumda tarım yapılacak olursa, yetiştirilecek olan bitkilerin bünyesindeki yüksek nikel ve krom ölçüleri bu bitkiler ile beslenecek olan insan ve başka canlıların sıhhatini da olumsuz bir formda etkileyecektir” görüşleri sıralandı.
“Edirne’den İstanbul’a kadar görülebilir…”
Çevreciler ise kelam konusu zirai eksper raporunun aslında Trakya’nın yansıması olduğunu, ölçümlerin yapılması durumunda misal ağır metal kirliliğinin Edirne’den İstanbul’a kadar olan birçok bölgede görülebileceğini belirtiyor.
“Bu rapor yıllardır verdiğimiz etraf uğraşının haklılığı ortaya koyuyor”
Trakya Platformu Yürütme Heyeti üyesi, Etraf ve Sıhhat Komitesi Başkanı Murat Sevgi, bölgedeki tehlikeye ait şu bilgileri paylaştı:
“Tarımsal hüviyetini kaybettiği belirtilen 2 milyon 800 bin metrekarelik tarım alanının bitişiğinde devasa buğday tarlaları bulunuyor. Akredite laboratuvar sonuçları projeye itiraz etmemiz sonucu ortaya çıktı. Devasa bir araziyi tarım dışı göstermek için çok kapsamlı araştırmalar yapılması gerekir. Bir arazinin yasal olarak tarım dışı kabul edilmesine vilayetlerde bulunan Toprak Müdafaa Şuraları karar verebilir.
Sıkıntıya öbür çerçeveden bakacak olursak, tarım topraklarına bulaşan ağır metal kirliliğini gözler önüne seren zirai uzman raporu, bir manada bölgedeki büyük meseleye ışık tutuyor. Bu rapor aslında bizim yıllardır verdiğimiz etraf çabasının haklılığı ortaya koyuyor. Trakya’nın toprağını, suyunu kirleten, halk sıhhatini hiçe sayan, çiftçinin belini bükenler her kimlerse hasarı tanzim etmekle mükelleftir.”
“Kirlilik varsa, bölgenin tamamı için vardır” diyen Sevgi, “Söz konusu tarım yeri kasti kirletilmiş olabilir mi?” diye düşünmeden edemediklerini vurguladı.
Sevgi devamında da şunları anlattı:
“Kirlilik varsa her yer kirlidir. Komşu parsellerde buğday ekiliyor. Daha da değerlisi; eksper raporunda ‘Söz konusu arazinin tarım dışı kullanılması durumunda etrafı milletlerarası karayolu ve sanayi tesisleriyle kapanmış olduğundan bitişik topraklara rastgele bir ziyan veremeyeceği anlaşılmıştır sözü yer alıyor. Trakya’daki tarım yerlerini birçoğu karayollarına bitişik ve etrafı sanayi tesisleriyle dolu. O halde rapor tıpkı vakitte Trakya’daki tarım toprakları kirletilmiş olduğunu kabul etmelidir.”
“Durum iç açıcı değil”
Trakya’da halk sıhhati konusunda kıymetli araştırmalara imza atan bilim insanlarından üroloji ve patoloji uzmanı Prof. Dr. Osman İnci, tarım yerlerinde geniş çaplı toksitise ölçümleri yapıldığı takdirde emsal tablonun görüleceğini belirterek, şunları söyledi:
“Her türlü ağır metal ve toksik unsur, yetişen eserleri ve münasebetiyle insanların sıhhatini olumsuz tesirler. Krom, nikel, demir, çinko, arsenik, sülfat, bakır üzere tehlikeli unsurlar bitkilerden insanlara geçerek başta kanser olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkartabiliyor. Geçmiş yıllarda yaptığımız araştırmada tehlikeli kanserojenlerin birçok tümörlü hastada olağanın üç katı olduğunu tespit etmiştik. Topraktaki ağır metal burada yetişen eserleri daima tüketen insanlarda böbrek, mesane ve prostat kanserlerine neden olma riski taşır. Maalesef Trakya toprakları uzun yıllardır ağır metal ve etraf kirliliğine bağlı olarak kirlenmiş durumda. Bölgede önemli kanser artışının sebebi bu kirlilik. 2 milyon 800 bin metrekarelik alanda yapılan ölçümleri bölgeye yaysanız benzeri sonuçlar çıkar. Durum iç açıcı değil.”