Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, uzaktan çalışmaya geçen işyerleri için yönetmelik yayımladı. Bundan sonraki süreçte çalışanların talep etmesi halinde patron kimi yükümlülükleri yerine getirmek durumunda olacak.
Uzaktan çalışma sistemi belirlenmesi halinde kontratın yazılı formda yapılması gerekiyor.
Kontratta, işin tarifi, yapılma biçimi, işin müddeti ve yeri, ücret ve fiyatın ödenmesine ait konular, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ait yükümlülükler, patronun personelle bağlantı kurması ile genel ve özel çalışma kaidelerine ilişkin hükümler yer alacak.
Çalışma yeri belirlenmesi
Gerekli olması halinde, uzaktan çalışmanın yapılacağı yer ile ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan evvel tamamlanacak. Bu düzenlemelerden kaynaklanan maliyetlerin karşılanma yöntemi, uzaktan çalışan ile patron tarafından birlikte belirlenecek. Bu maliyetlerin içine yemek, elektrik, ısınma, internet gibi fiyatların girmesi bekleniyor. Resmi Gazete’de yayımlanan yemek fiyatı 2021 yılında günlük olarak 25.25 lira olmuştu.
Gereç ve iş araçlarını patron karşılayacak
Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli materyal ve iş araçlarının iş mukavelesinde aksi kararlaştırılmamışsa patron tarafından sağlanması temel alındı. Bu materyal ve iş araçlarının kullanım asılları ile bakım ve tamirat şartları açık ve anlaşılır bir halde uzaktan çalışana bildirilecek.
İş araçlarının patron tarafından sağlanması halinde, bunların çalışana teslim edildiği tarihteki bedellerini belirten iş araçları listesi, patron tarafından yazılı olarak emekçiye teslim edilecek. Emekçiye teslim edilen belgenin işçi tarafından imzalı bir nüshası ise patron tarafından emekçi özlük evrakında saklanacak. İş araçlarının listesi, iş mukavelesi içerisinde yahut mukavele tarihinde iş kontratına ek olarak düzenlenirse ayrıyeten yazılı evrak düzenlenmesi şartı aranmayacak.
İşin yerine getirilmesinden kaynaklanan mal yahut hizmet üretimiyle direkt ilgili zarurî masrafların tespit edilmesine ve karşılanmasına ait konular iş mukavelesinde belirtilecek.
Çalışma mühleti belirlenecek
Uzaktan çalışmanın yapılacağı vakit aralığı ve müddeti iş kontratında belirtilecek. Mevzuatta öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak şartıyla taraflarca çalışma saatlerinde değişiklik yapılabilecek. Fazla çalışma patronun yazılı talebi üzerine, çalışanın kabulü ile mevzuat kararlarına uygun olarak yapılacak.
Uzaktan çalışmada bağlantının usulü ve vakit aralığı uzaktan çalışan ile patron tarafından belirlenecek.
Dataların korunması için önlem alınacak
Patron; uzaktan çalışanı, işyerine ve yaptığı işe dair dataların korunması ve paylaşımına ait işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında bilgilendirir ve bu bilgilerin korunmasına yönelik gerekli önlemleri alacak.
Patron, korunması gereken datanın tarif ve kapsamını mukavelede belirleyecek.
Bilgilerin korunması gayesiyle patron tarafından belirlenen işletme kurallarına uzaktan çalışanın uyması zarurî olacak.
İş sıhhati ve güvenliği önlemleri
Patron, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sıhhati ve güvenliği tedbirleri konusunda çalışanı bilgilendirmekle, gerekli eğitimi vermekle, sıhhat nezaretini sağlamakla ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği önlemlerini almakla yükümlü olacak.
Hangi işlerde uzaktan çalışma yapılmayacak?
Tehlikeli kimyasal unsur ve radyoaktif hususlarla çalışma, bu hususların işlenmesi yahut kelam konusu hususların atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma süreçlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca ilgili mevzuatına nazaran hizmet alımı suretiyle gördürülen işler ile ulusal güvenlik açısından stratejik değeri haiz ünite, proje, tesis yahut hizmetlerden hangilerinde uzaktan çalışma yapılamayacağı ünite, proje, tesis yahut hizmetten sorumlu olan yahut hizmeti alan kamu kurum ve kuruluşunca belirlenecek.
Uzaktan çalışmaya geçiş nasıl yapılacak?
İş ilgisi direkt uzaktan çalışma mukavelesi ile kurulabilir yahut hâlihazırda işyerinde çalışan personelin iş mukavelesi, çalışanın ve patronun muahedesi halinde, uzaktan çalışma kontratına dönüştürülebilecek.
Uzaktan çalışma ile ilgili talep şöyle olacak:
-
Talep yazılı olarak yapılır.
-
Talep işyerinde belirlenen metot doğrultusunda işverence kıymetlendirilir.
-
Talep değerlendirilirken, işin ve emekçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek öbür kıstaslar kullanılır.
-
Talebe ait kıymetlendirme sonucunun otuz gün içinde personele talebin yapıldığı yolla bildirilmesi temeldir.
-
Talebin kabul edilmesi halinde işin tarifi, yapılma formu, işin müddeti ve yeri, fiyat ve fiyatın ödenmesine ait konular, patron tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ait yükümlülükler, patronun personelle bağlantı kurması ile genel ve özel çalışma koşullarına ait kararlar yer alan mukavele yapılır.
-
Uzaktan çalışmaya geçen personel, tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilir. Patron, kelam konusu talebi öncelikli olarak kıymetlendirir.
-
Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında yahut bir kısmında uygulanacak olması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için çalışanın talebi yahut onayı aranmaz.