Amerika’da tabip unvanı ve alınan mükafatları, yazılan kitapları bırakıp Burdur’un bir köyünde susuz (kuru) tarım yapmaya uzanan olağanüstü bir öykü…
Kaynak: +90
Aynur Ece Onur, 2006 yılında ODTÜ Memleketler arası Bağlar’dan mezun olduktan sonra Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın verdiği bursa başvurmuş ve 2008 yılında hak kazanarak Antropoloji Yüksek Lisansı için Amerika’ya gitmiş.
Planı doktora yeterlilik imtihanına girip Türkiye’ye dönmekmiş. Çok sevdiği dedesi de Türkiye’ye döndükten sonra bir daha Amerika’ya gitmemesini umuyormuş.
Fakat ne yazık ki planladıkları üzere olmamış. 15 gün kala dedesi vefat ettiği için Aynur Ece hayatında birinci sefer Burdur’un Karamanlı ilçesinin Kayalı köyüne gitmiş.
Annesinin doğduğu bu köyde nüfus artık 100’ün altına düşmüş, tarlalar terk edilmiş, meskenler yıkılmış durumda.
Kardeşiyle birlikte köydeki küçük okulun önünde dururken bu durumun kendisini üzdüğünü fark etmiş Aynur Ece.
Zira bu vaktinde bütün sınıflara ortak eğitim veren okulda düşünürken aklına Amerika’da Yılın Eğitimcisi, Yılın Gelecek Vadeden Eğitimcisi mükafatları aldığı gelmiş.
Annesinin, anneannesi ve dedesinin yetiştiği bu okulun kapalı olması ona ve kardeşine çok dokunmuş.
Bu kararı alması kolay olmamış haliyle. Amerika’da rastgele bir fikri işleyip uygulamaya koymayı tüm bu eğitim süreçlerinde öğrendiğini ve dedesinin vefatından 6-7 yıl kadar sonra da artık onun köyüne yerleşme isteğini gerçekleştirmeyi istediğini söylüyor.
Alışılmış oradaki hayatını, yazdığı kitapları, başarılı bir bilim insanı olduğu gerçeğini ve mükafatlarını bırakmak büyük bir karar.
Amerika’dan döndüğünde öncelikle İstanbul’da yaşamış. Bu süreçte evliymiş ve gebeyken bebeğini böylesine kalabalık ve etraf kirliliğine sahip bir kentte büyütmek istemediğini düşünmeye başlamış.
Fakat ne yazık ki doğuma kısa bir mühlet kala kızını kaybetmiş.
Kızı dünyaya gelse yaşatmak istemeyeceği bu kenti bırakıp, dedesinin köyüne ve hatta onun yaptığı kerpiç konuta yerleşmiş.
Burada üst katta anneannesi ile kalıyor. Anne ve babası da aslında Antalya’da yaşarken, o ve kardeşinin almış olduğu kararı desteklemek ismine gelip konutun alt katına yerleşmişler.
Şu anda dedesine ilişkin 135 dönümlük atıl (taşlık, çorak ve verimli olmayan) topraklarında tarım yapıyor.
Burada susuz (kuru) tarım teknolojisini kullanarak su kıtlığı ve kuraklığa karşı da uğraş ediyor aslında.
Pekala lakin Aynur Ece’nin susuz tarım dediği ve kuru tarım olarak bilinen uygulama ne?
Sırf dikim esnasında can suyu vererek, yağmur suyu ve topraktaki neme dayalı yapılan üretim diyebiliriz kısaca.
Sanılanın bilakis toprağın taşlı olması bu durumda bir avantaj zira taş topraktaki nemi koruyor.
Şu anda köyde lavanta, altın (ölmez) otu, adaçayı, kekik, biberiye ve medikal papatya üretimi yapıyorlar.
Önümüzdeki bahar ayında da civanperçemi, ıtır ve aynısefa üretmeyi planladıklarını da belirtelim.
Şu an kurulmakta olan fabrikalarında bu eserlerin yağlarını çıkarıp toptan ve perakende olarak satışlarını yapmayı planlıyorlar. Birinci gayeleri kozmetik kesimine girmek, akabinde da ilaç bölümüne girmeyi planlıyorlar.
Aynur Ece’nin susuz tarım projesi için çalışanlarının % 95’i 18-76 yaş ortası bayanlardan oluşuyor.
Yaklaşık 9 kadar bayan gerekli olan çabucak her gün, 15 kadar bayan da rotasyonlu olarak çalışıyor. Fabrika açıldıktan sonra bu sayının artması hedefleniyor.
Köyde gelir sağlamak için halk pancar ve mısır üzere çok su tüketen eserlere yöneldiği için süratli bir su tüketimi oluyormuş ve bu da daha büyük problemler ortaya çıkarmaya başlamış.
Lakin Aynur Ece, susuz tarım uygulaması ile ürettiklerinden maddi gelir sağladığını görmeye başlayan halkın yavaş yavaş bu işe yönelmeye başlamasını umuyor.
Kızını kaybettikten sonra nasıl bu türlü dönüştüğünü soranlara artık iki kişilik yaşadığını söyleyen Aynur Ece’ye hedeflediği bütün işlerde muvaffakiyetler dileriz!
Görüntünün ve Aynur Ece’nin öyküsünün tamamını izlemek isteyenleri bu türlü alalım: